main slider

فەستیڤالا بەرهەمێن خۆمالی ل دەڤەرا بەروارییا

Festîvala Berhemên xomalî li devera Berwariya

مهرجان المنتجات المحلية في منطقة برواري

15 تا 25 چریا ئێكێ
كانی ماسێ، دهۆك

Girîngiya hebûna festîvala berhemên xomalî li devera berwarîya

Devera birwarî xodan cihêkî stratîjî ye, dikefte ser sinûrê bakurê Kurdistanê û pişta çiyayê Metînî, ev devere bi fêqî, keskatî, av û ciwaniya siruştî û rûbar û kaniyan navdar e, lewma zemîne heye bo jîngeheyek a biberhem û paqij. Hebûna pez û heywan û rêçalê wan, hebûna mêşên hingvinî û derametê hişk û ter navdar e. Ev devere bi ciwaniya siruştî û pêkhatiya xwe ya cografî ve yek e ji devêrên berhemdar û ciwan, ji pêkhatina siruştekî ciwan û hemerangiya berhemên xomalî. Lewma wek cihê pêkvejiyana Kurdên Bisirman û birayên Kiristiyan dihête nîasîn. Peywendiyên civakî têkelbûine, hebûna keskatiya devêrî û av û hewayê wê zemînek baş e bo girîngîpêdana kiştûkalî û geştugozariyê, devereke ji gelek cihên dîrokî pêkhatiye wekî; (Kela Baroxê, Kela Bêtenûrê, Kela Qumriyê û Hirûrê, Pira Bilbil, Dêra Şimaylê, Dêra Dûrê, Biyawerka, Şikeftên Mayê, Şikefta Babekra û...htd)


Ji layê stratîjî û grêdana vê deverê bo xortkirina abûra deverê dergeh ê Serzêrî û hatnuçûna digel sinûrên deverê hêzekî didete bizav û livîna abûrî, layenê geştugoariya siruştî ji kempink û cihên dîrokî. Çiya, rûybar û kan hemî pêkve rêxoşker in xelk qestbiketin vê deverê. Sêva birwarî yek ji navûdengitirîn berhemê xumalî ye li ser astê herima Kurdistanê, Îraqê û deverê. Xudan taybet mendiyeka cûdaye ji reng û tama wê û gelek curên sêva li vê deverê biberhemdiyin in. Vê deverê du şoreşên di nav xweda hembêzkirîn û gelek qorbanî yên pêşkêşî vê axê kirîn û ya parastî. Gelek rewşenbîr û hunermend di nava xweda hembêzkirîne, kesayetiyên jin û civakî bûyîne sumbolên deverê. Girîngî daye ser berhemên xomalî di qonaxên dijwarda xwe li ber hemî hêrş û dûrpêçên aborî û siyasî girtî, li ber kuçberî û hêrşên dagirkeran û dîsan jîyan lê vejiye ve.


Herçende ji layenê êmnahiyê ve gelek gund neşên karê xwe bi dirustî û bi aramî bikin, lê dîsan berdewam grêdana xelkê vê deverê bi ax û gund û siruştî ve heye û bihêz e. Evejî palderek e bo wê ku ev cure festivale hêz û moraleik bidete cotiyar û xelkê deverê, gavek e bo nîşadana rewşa cotiyar û berhemên vê deverê û xodan lêderketina van berheman bi salan ked li ser dihêtedan û li bazarî dibê bihane û çavdêriyeka zansitî û serdemane digel nahêtekirn. Di projên stratîjî yên vê deverêda wek tunêla Metinî grêdanek a ya deverê bi derve û çêbûna peywendiyên bazirganî û civakî di navbera deverên dî da û bilez geheştina berhemê deverê bo cihên dî taku deverên dî yên herêmî jî.


Hezirkirn li çêkirina kompaniya û komkirina berhemê deverê û mifa gihande bo xelkî û herêmê bi giştî digel wêjî xomalîkirina berhemê siruştî bo saxlemî û hêza fîzîkî ya mirov gelek girîng e. Ev festîvale dê bîte pirek a berdewam bo grêdana deverê û berhemên xomalî bo cihên dî û derveyî welatî. Lewma piştevvaniya dezgehên hukomî yên peywendîdar û dezgehên kertê taybet dê palderek bit bo berdewamîdan bi vê festîvalê û blindbûna astê berhemê xomalî li herêmî bi giştî. Nîşadana berhemên xomalî di vê festîvalêda, nîşadana hêz û dilsoziya cutiyar û xelkê vê deverê ye. Beşdarbûn û hebûna xelk, sazî û kesayetiyên deverên dî yên herêmê û Îraqê û derve nîasin û piştevvanî ye bo berdewamîdan bi van cure festîvalan li deverên cuda. Evejî cihê dilxoşî û serferaziya giştî Kursitaniyaye.

Behêzkirina bazarê sêva birwarî û berhemê xumalî û dabînkirina seqamgiriya aborî li deverê.

Bîroka encamdana festîvalekî li devera birwarî û girîngîdan bi sêvê ku navekî diyarê curekî sîvaye li deverê û li giştî Îraqê, dîsan bîroka danana festîvaleka geştuguarî bo geşepêdana livîna geştîyarî li deverê hebû, yan danana festîvaleka keltûr û hunêrî bo deverê, eve hemî dihatine baskirin di nav xelkî da. Ji ber vê çendê ji jimareka kesayêtî û xudan şîyana li deverê biyar da ku dest bi dan û standankirina bîroka encamdana festîvalekî li deverê bikin. Lewma biyarhatedan festîvala yekî 26-27-28.10.2023 li komegeha Birîfka li devera birwarî bihêtekin, herwesan ya duyî jî dê li jorên 10-11-12.10.2024 hatekin.

Armanca festîvalê

Li dûv şîret û raspardeên cenabê Serok Barzanî û pûytedana Serokatiaya herêmê û goreyî bernamê hukumeta herêma Kurdistanê bo geşekirina kertên çandnê û geştiyarî, par yekemîn vîstevalaberhemên xumalî li devera birwarî hate encamdan. Wek drêjepêdan bo wê siyaseta aborî û stratîjîyeta hekîmane ya Serok Barzanî û li dûv daxaza xelkî û dam û dezgehên fermî û medenî, me bi baştî zanî drêjîyê bi vê vîstevalê bideyn û bo van armancan: geşepêdana kertê çandnê û bazarkirina berhemên xumalî li astê navxo û ji derve.


1. Weberhênan û pêşvebirna projê geştiyarî li deverê.


2. Pûytêdan bi karên destî û projên biçûk yên çandnê û geşîyarî.


3. Xurkirina prên têkelîyên bazirgani û kulturî di navbera bakur û başur û hemî deverên Kurdistanê û Îraqê.


4. Gehandina xizmetguzariya bi rengekî baştir bo deverê.


5. Blindkirina astê kwalîtiya berhemî û hişyarkirina cutiyara bi rêkên serdem yên çandnê.


6. Handana xelkî bo avakirina gunda û piştevvaniya xuragiriya xelkê li wêrê dijît.


7. Avakirina senterek î berdewam yê bazarkirnê li deverê.


8. Rakêşana fokusa ragehandnê bi qewarek î frewan bo ser deverê.


9. Girîngîdan bi hemerangiya berhemên çandnê û karên destî û rengîniya berhemên xumalî yên deverê û Kurdistanî.

ئەندامێن لژنا سەرپەرشتا فەستیڤالێ 2025

جیهاد ئەحمەد

رێڤینگ هروری

فەهمی سەلمان

سەلاح تویلەری

نەفەل ئەحمەد بناڤی

شرین بەرواری

فەهمی بالایی

دكتور ئەمجەد گەڤەركی

شەمال هروری

دكتور نسرەت باتیفی

حەسەن عەبدوللا تراونشی

شامیران یوخنا خوشابا

ئیسماعیل مستەفا